Zijnsoriëntatie en andere benaderingen

Zijnsoriëntatie is een in Nederland door de psycholoog Hans Knibbe ontwikkelde benadering. Knibbe is in de jaren 70 - 80 van de vorige eeuw een nieuwe therapeutische benadering gaan ontwikkelen als reactie op de door hem ervaren tekortkomingen van de in die jaren gangbare therapeutische stromingen (o.a. gestalt, bio-energetica, primal therapy). Knibbe werd geïnspireerd door de boeddhistische psychologie en ontwikkelde een benadering waarin de psychologische dimensie en de spirituele dimensie met elkaar zijn geïntegreerd.

De Zijnsgeoriënteerd benadering heeft raakvlakken met verschillende andere benaderingen. Mogelijk ben je bekend met een of meer van hieronder genoemde benaderingen en helpt dat om je een beeld te vormen van de Zijnsoriëntatie.

Clientgerichte benadering (ook wel Rogeriaanse benadering genoemd)
Evenals in de door Rogers ontwikkelde Clientgerichte benadering staat in de Zijnsoriëntatie de cliënt centraal. De therapeut is betrokken en empatisch aanwezig. We kijken niet alleen maar naar het door de cliënt geformuleerde probleem maar gaan uit van het principe dat er een authentiek zelf is wat de cliënt steeds meer kan worden.

Focussen
Net als in Focussen staan we in de Zijnsgeoriënteerd benadering stil bij de gevoelde sensaties in ons lichaam. Daar geven we op een rustige wijze woorden aan waardoor er als vanzelf verdieping plaats vindt.

Mindfulness en Heartfulness
Zijnsoriëntatie kun je zien als Mindfulness in het kwadraat. Veel aspecten uit de Mindfulness worden ook in de Zijnsoriëntatie toegepast (meditatie, bodyscan, e.d.). Evenals in Heartfulness (compassietraining) is het compassievol leren omgaan met jezelf de basis van Zijnsoriëntatie.

PRI (Past Reality Integration) van Ingeborg Bosch
Een belangrijke overeenkomst met de PRI is het leren zien van patronen (afweer in de PRI) waardoor je een pijnlijk deel in jezelf er onder houdt. Het is van belang om de oude pijn uiteindelijk toe te laten en te doorvoelen. Een verschil met PRI is deels de manier waarop we met boosheid omgaan. In de Zijnsgeoriënteerd visie is boosheid niet louter een afweer. Voor een bepaald type mensen kan irritatie en boosheid juist een belangrijke ingang zijn tot het ontwikkelen van je authenticiteit en individualiteit. Het in je kracht komen staan waardoor je je wil tot expressie kunt brengen in de wereld.

Schematherapie
Net als in de schematherapie onderzoeken we welke patronen (schema's) er actief zijn. We zijn ontvankelijk voor de kwetsbaarheid die vaak onder schema's verborgen ligt. We experimenteren met gedrag dat afwijkt wat dat wat ons patroon ons ingeeft.

Lichaamsgerichte therapieën
We doen aan lichaamsgerichte oefeningen vergelijkbaar met oefeningen vanuit verschillende lichaamsgerichte stromingen zoals bio-energetica, reichiaans lichaamswerk, energetic integration etc. Onze oefeningen zijn wel zachter en subtieler van karakter dan in de genoemde benaderingen.

ACT (Acceptance and Commitment Therapy)
Net zoals in ACT in in de Zijnsorientatie acceptatie van wat er is een centraal uitgangspunt. Ook de andere kernprocessen in ACT komen in de Zijnsorientatie aan bod. Verschil met ACT is dat we in Zijnsorientatie een groter belang hechten aan het gaan doorvoelen van dieper liggende emotionle verstoringen.

CFT (Compassion focused therapy)
Net als in CFT kent de Zijnsorientatie een sterke focus op het aanleren van zelfcompassie als tegenwicht tegen zelfkritiek, zelfhaat, schaamte en schuld.

Diamantbenadering van Almaas
Net zoals in de Diamantbenadering van Almaas kenmerkt de Zijnsgeoriënteerd benadering zich door de integratie van psychologie en spiritualiteit. Er zijn grote overeenkomsten tussen beide benaderingen.